นางพนิดา ทาหนองบัว: พิธีสวนสนามวันราชวัลลภ

พิธีสวนสนามวันราชวัลลภ

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จพระนาง เจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินทรงเป็นองค์ประธานในพิธีสวนสนามวันราชวัลลภ ของทุกปี อันเป็นวาระเริ่มเฉลิมฉลองวันเฉลิมพระชนมพรรษาพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว

ในพิธีอันศักดิ์สิทธ์นี้ ทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ทุกหมู่เหล่าจะกระทำพิธีถวายสัตย์ปฏิญาณต่อพระพักตร์องค์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระนางเจ้าฯพระบรมราชินีนาถกับพระราชวงศ์ทุกพระองค์ในบรรยากาศงดงาม ด้วยสีสันท่ามกลางความชื่นชมยินดีของพสกนิกรไทยทั่วหน้า

"ข้าพเจ้าจักยอมตายเพื่ออิสรภาพและส่วนรวมแห่งชาติ
ข้าพเจ้าจักรักษาไว้ซึ่งความศักดิ์สิทธิ์ของรัฐธรรมนูญแห่งพระราชอาณาจักรไทย
ข้าพเจ้าจักอยู่ในศีลธรรมของศาสนา
ข้าพเจ้าจักเชิดชูและรักษาไว้ซึ่งพระบรมเดชานุภาพแห่งพระมหากษัตริย์
ข้าพเจ้าจักเชื่อถือผู้บังคับบัญชา และปฏิบัติตามคำสั่งอย่างเคร่งครัด ทั้งจักปกครอง แก่ผู้ใต้บังคับบัญชาโดยยุติธรรม
ข้าพเจ้าจักไม่แพร่งพรายความลับของทางราชการทหารเป็นอันขาด."

สัตย์ปฏิญาณนี้เปล่งออกมาอย่างหนักแน่นและมั่นใจพร้อมกันโดยทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์ทุกหมู่เหล่าเป็นประจำทุกปี

ราชวัลลภ เป็นนามที่พระราชทานเป็นพิเศษ มีความหมายว่าหน่วยทหารที่รักสนิทสนมและคุ้นเคยของพระราชาดำริเริ่มแรก มีขึ้นในสมัยของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ซึ่งทรงโปรดให้รวบรวมบุตรในราชตระกูล และบุตรข้าราชการที่ยัง เยาว์วัยให้เข้าไปถวายงานในพระราชฐานชั้นใน จำนวน 12 คน เรียกว่า มหาดเล็กไล่กา มีหน้าที่ไล่กาที่บินมารบกวนในเวลาทรงบาตร

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงเพิ่มจำนวนมหาดเล็กที่รับใช้ถวายงานใกล้ชิดนี้เป็น 24 คน เป็นที่รู้จักว่าทหาร สองโหล และโปรดให้เข้าขบวนตามเสด็จพระราชดำเนินไปยังสถานที่ต่าง ๆ ด้วย

ในปี พ.ศ. 2414 ด้วยจำนวนทหารที่เพิ่มมากขึ้น โปรดเกล้าฯ ให้จัดระเบียบใหม่ และจัดตั้งกรมทหารมหาดเล็กราชวัลลภรักษา พระองค์ โดยพระองค์เองเป็นผู้บังคับกรม ขนานนามเป็นพิเศษว่า ราชวัลลภ พร้อมด้วยตราราชวัลลภที่พระราชทานเป็นตราประจำกรม

การถวายสัตย์ปฏิญาณต่อหน้าธงไชยเฉลิมพล เป็นพิธีศักดิ์สิทธิ์ที่มีเป็นประจำทุกปี สืบเนื่องมาตั้งแต่ครั้งพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2423 ครั้งนั้นทหารหน้ามี จมื่นไวยวรนาถ เจิม แสงชูโต หรือเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรี เป็นผู้บังคับการ และ จัดให้มีการสวนสนาม ถวายสัตย์ปฏิญาณต่อพระพักตร์พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว

ประเพณีการถวายสัตย์ปฏิญาณและสาบานตนพร้อมทั้งสวนสนามถวายความจงรักภักดีนี้ ยังคงดำเนินต่อมา พร้อมด้วยความหมาย ที่เพิ่มทวีขึ้น ในสมัยปัจจุบันทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์แต่งเครื่องแบบเต็มยศ อัญเชิญธงที่ได้รับพระราชทานประจำกรมกองของตนผ่าน พลับพลาที่ประทับ ซึ่งแต่ละปีจะมีการซ้อมเพื่อให้แถวเป็นระเบียบสวยงามในพิถีที่ถือว่ามีความ สำคัญสุดยอดสำหรับทหารมหาดเล็กรักษาพระองค์

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลปัจจุบัน ยังได้ทรงประพันธ์เพลงมาร์ช ราชวัลลภขึ้นโดยเฉพาะเพื่อหน่วย ทหารมหาดเล็ก หน่วยทหารราชวัลลภในเครื่องแต่งกายงามสง่าจะสวนสนามโดยเริ่มด้วยเพลิงนี้ทุก ครั้ง ผ่าหน้าพลับพลาที่ประทับ และพระแท่นทรงรับความเคารพไปจนครบ ทุกหน่วย

การสวนสนามในวันที่ 3 ธันวาคมของทุกปีนั้น มิใช่เป็นเพียงพิธีที่รับสืบทอดมา หากมีความหมายสำคัญยิ่งขึ้นทุกขณะและทุกปี ด้วยเป็นสิ่งบ่งบอกสายใยแห่งความรักและภักดีจากใจพสกนิกรกับพระมหากษัตริย์ ที่ผูกพันแน่นแฟ้นเสมอมา ไม่ว่าเหตุการณ์จะผันแปร ไปเพียงใด อย่างไร เมื่อทหารในชุดราชวัลลภเต็มยศแหงนขึ้นมองพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบรมรูปทรงม้าขององค์ผู้พระราชทานกำเนิด สายตาที่เปี่ยมด้วยความภักดีนั้นพูดแทนดวงใจคนไทยทั้งมวลที่เทิดทูนองค์พระ มหากษัตริย์และราชบัลลังก์ไว้เหนืออื่นใด ขอจงทรงพระเจริญ